როგორ გავარკვიოთ რომელი საკვებია მართლაც სასარგებლო თქვენი კატისთვის?#
პირველ რიგში სწორი შეკითხვების დასმა უნდა ვისწავლოთ. სწორი შეკითხვები კი ასეთია:
- რატომ შეადგენს კატის საკვების მნიშვნელოვან ნაწილს მარცვლეული: ბრინჯი, ხორბალი, სიმინდი, სოიოს ზეთი მაშინ, როდესაც კატა ხორცის მჭამელი(ობლიგატური) მტაცებელი ცხოველია?!
- რატომ იყენებენ მსოფლიოში ყველაზე ცნობილი ბრენდები თავის ძვირადღირებულ საკვებში, დღემდე ხორცის ნაცვლად ე.წ. “მცენარეულ და ცხოველურ ცილას”?!
- როგორ შეიძლება, კატისთვის სამკურნალო იყოს ის საკვები, რომელშიც ხორბალი პირველ ადგილზე დგას?
- რატომ რჩება ცნობილი ბრენდების საკვების რეცეპტურა XX საუკუნის 60-იანი წლების დონეზე? რატომ არ შეცვლილა მათი რეცეპტები?!
- რატომ იყენებენ ჰიდროლიზატებს, რომლებიც არ არის ხორცი და გამოყოფილია უცნობი წარმომავლობის და უცნობი კვებითი ღირებულების ცხოველური ცილისგან?!
- როგორ შეიძლება, მწარმოებელმა ერთის მხრივ გამოუშვას გასტრო-სამკურნალო ხაზი, და მეორეს მხრივ, ამ გასტრო-საკვების მთავარ ინგრედიენტად გამოიყენოს ხორბალი, რომელიც კატებში კვებით აუტანლობას იწვევს?
- როგორ მოახერხეს უმსხვილესმა ტრანსნაციონალურმა კორპორაციებმა დაერწმუნებინათ პლანეტის თითქმის მთელი მოსახლეობა, რომ საკვები, რომელშიც 70-დან 90%-მდე სიმინდი, ბრინჯი ან ხორბალია, საუკეთესო საკვებია ჩვენი კატებისთვის?
ადრე, სანამ ამ საკითხებში გავერკვეოდი, ქუჩის კატების დაპურების დროს ხშირად მინახავს როგორ ესეოდნენ მათ საკვებს მტრედები, თითქოს ეს სუფთა მარცვლეული ყოფილიყო. მსგავსი რამ მხოლოდ მაშინ მინახავს, როცა ბავშვობაში, ბებიასთან ყოფნისას, ჩვენს ქათმებს ვაჭმევდი ხოლმე. მიზეზი მარტივია – კატის საკვები 70-80%-ით მარცვლეულისგან შედგება.
მწარმოებლებმა ჩვენი კატები ფაქტობრივად ქათმებად აქციეს, რითაც თავისთვის პაციენტების არმია შეიქმნეს, რომლებსაც ცხოველური ცილის აუტანლობა აქვთ.
დღეს ბევრი შინაური კატა ზის გასტრო-საკვებზე (Royal Canin, Hills და ა.შ. ), სადაც მთავარი კომპონენტი ბრინჯი ან ხორბალია. უკვე ყველა მივეჩვიეთ, რომ ადამიანები ბუნებას ამახინჯებდნენ, მაგრამ კატის ქათმად გადაქცევა რაღაც განსაკუთრებული სადიზმია. უბრალოდ საინტერესოა, რატომ არ აჭმევენ ზოოპარკის ლომებსა და ვეფხვებს ხორცის მაგივრად მარცვლეულისგან მიღებულ დაბალანსებულ საკვებს, ისინიც ხომ კატისებრთა ოჯახის წარმომადგენლები არიან?! არადა რა ძვირი ჯდება მათი კვება. თუ არ შეიძლება, მაშინ რატომ ითვლება, რომ პატარა კატების შემთხვევაში ეს ნორმალურია?
როგორ დაიწყო ეს: Hills-ის მარკეტინგული რევოლუცია#
როგორ მოხდა, რომ ბაზარზე ასეთი დაბალი ხარისხის საკვები გახდა დომინანტური? მიუხედავად იმისა, რომ კატის საკვების წარმოება XX ს-ის 40-იან წლებში დაიწყო, რეცეპტურა ძირითადად არ შეცვლილა. მწარმოებლების უმეტესობა საკვებს სიმინდისა და ხორცის არომატიზატორებისგან აკეთებს. კატის საკვების წარმოების ბუმი დაიწყო XX ს-ის 70-იან წლებში, როდესაც კომპანია Hills-მა უნიკალური გზა მოიფიქრა. მათ გადაწყვიტეს საკვების გავრცელება ვეტერინარული ექიმების მეშვეობით და ამ მეთოდს უწოდეს “რეცეპტით გაყიდვა”. ამერიკა არ აღმოუჩენიათ – ეს იყო Colgate-ის გამოცდილება: 1976 წელს Hills-ი გახდა Colgate-ის შვილობილი კომპანია. Colgate-მა წარმოუდგენელ წარმატებას მიაღწია კბილის პასტის სტომატოლოგების მეშვეობით გაყიდვით. Hills-მა ეს წარმატებული გამოცდილება თავის სფეროში გამოიყენა. შინაური ცხოველების პატრონები ვეტერინარებს ადრეც უპირობოდ ენდობოდნენ და დღესაც ენდობიან.
Hills-ის მარკეტინგული კამპანიის მთავარი იდეა იყო ის, რომ საკვების შემადგენლობაში გარკვევა რთულია და კატის კვება პროფესიონალს უნდა მიანდო – ანუ ვეტერინარს. ვეტერინარული კლინიკებისთვის ეს მომგებიანი იყო, რადგან მათთვის ფინანსურად რთული იყო გადარჩენა. კატის საკვების გაყიდვით კი კლინიკები ფინანსურ მდგომარეობას იუმჯობესებდნენ. მოგვიანებით, Hills-ს მიბაძეს Royal Canin-მა და Purina-მ. სწორედ ამ სამმა ძირითადმა ბრენდმა (Hills, Royal Canin, Purina) დანერგა ეს “რეცეპტით გაყიდვის” სისტემა. ამიტომაც დასავლეთშიც და სხვაგანაც უამრავი ვეტერინარი სწორედ ამ სამ ბრენდის საკვებს გირჩევთ. ასე გახდნენ ეს და კიდევ სხვა ბრენდები მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ცნობადი კომპანიები და არა იმიტომ, რომ მაღალხარისხიან საკვებს აწარმოებენ.
რთული სათქმელია რამდენად მიმართავენ ისინი იგივე პრაქტიკას ისეთ პატარა ბაზარზე, როგორც ჩვენი ქვეყანაა. თუმცა ფაქტია, რომ ჩვენი ვეტერინარების დიდ ნაწილში, სწორედ ამ კომპანიების პროდუქციაა პოპულარული. იცოდეთ, რომ ნამდვილი ვეტერინარი-დიეტოლოგი Royal-ს, Purina-ს და Hills-ს ბოლო ადგილზე დააყენებს სამკურნალო საკვების შერჩევისას. თუ ეს ასე არ მოხდა, ამის ახსნა მხოლოდ ორნაირად შეიძლება:
- ექიმის მხრიდან ადგილი აქვს მატერიალურ დაინტერესებას;
- ვეტერინარების უმეტესობამ არაფერი იცის საკვების შესახებ და ხშირად ვერც კი კითხულობს შემადგენლობას.
ნებისმიერ შემთხვევაში დასკვნა ერთია – თქვენ უნდა შეგეძლოთ ამის გაკეთება. თქვენს კატას თქვენს გარდა სხვა პატრონი არ ეყოლება.
საკვების ხარისხი არ კონტროლდება!#
ჩვენს ქვეყანაში ადამიანის საკვების იმპორტი არ კონტროლდება და რა გასაკვირია, რომ შინაური ცხოველების საკვების ხარისხს არავინ ამოწმებს. მაგრამ ამ თვალსაზრისით არც ამ საკვების მწარმოებელ ქვეყნებაშია საქმე უკეთ. აშშ-ს მაგალითზე რომ ვთქვათ, იქ მწარმოებლების საქმიანობა რეგულირდება საკვებისა და წამლების კონტროლის სამმართველოს (FDA) მიერ, მაგრამ იქაც ეს კონტროლი ეხება მხოლოდ წამლებს და დანამატებს, და არა თავად საკვების ხარისხს. თანაც, ეს ორგანიზაცია სახელმწიფო კონტროლზე დამოკიდებული არ არის, არ ატარებს ანალიტიკურ ტესტებს და არ გააჩნია იძულებითი აღსრულების ორგანო.
ეხლა წარმოიდგინეთ, ჩვენთან რა ბარდაგი იქნება ამ მხრივ. სწორედ ამიტომ, კატის პატრონს თავად უნდა შეეძლოს საკვების შემადგენლობის წაკითხვა, განსაკუთრებით თუ კატას კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პრობლემები აქვს. პარადოქსია, მაგრამ ფაქტია – რაც უკეთესია საკვები, მით ნაკლებს ჭამს კატა, რადგან მასში მეტი ხორცია და დანაყრება ადვილად ხდება. რაც უარესია საკვები, კატა მით მეტის ჭამას ცდილობს. თუ თქვენ გადახვალთ Purina-დან ელიტარულ ჰოლისტიკზე (მაგ. Grandorf, Elato, Acana, Carnilove და ა.შ.), ნახავთ, რომ საკვების მოცულობა ორჯერ არა, მაგრამ საგრძნობლად შემცირდება. სწორედ ამიტომაც ძვირი საკვები საბოლოოდ არ გამოდის მაინცდამაინც ძვირი.
როგორ გადავიდეთ ხარისხიან საკვებზე ხარჯების ზრდის გარეშე#
რატომ არ იზრდება(ან იზრდება უმნიშვნელოდ) ხარჯები, როდესაც კატას ცუდი საკვებიდან (Royal Canin, Purina, Whiskas) მაღალი ხარისხის საკვებზე გადაგვყავს? როდესაც კატა ჭამს იაფ საკვებს, რომელშიც ძალიან ცოტა ხორცია, ის ცდილობს დანაყრდეს, ივსებს მუცელს, მაგრამ არ ნაყრდება, რადგან სიმინდი არ არის ხორცი. სიმინდი და მარცვლეული კატის ორგანიზმიდან წყალს იწოვს, რაც იწვევს შარდკენჭოვან დაავადებას. როდესაც გადადიხართ ხარისხიან საკვებზე, კატა ჭამს ნაკლებს და ადვილად ნაყრდება. ამასთან თქვენ გეზოგებათ ფული და გყავთ ჯანმრთელი კატა.
